Choć Polska nie wypada najgorzej pod kątem ilości wytwarzanych śmieci, tak z ponownym przetwarzaniem ich wciąż nie radzi sobie tak dobrze, jak inne państwa Unii Europejskiej. Na świecie wciąż produkuje się zdecydowanie zbyt duże ilości odpadów komunalnych. Według statystyk GUS (Głównego Urzędu Statycznego) w 2020 w Polsce zebrano aż 13 milionów ton śmieci, jest to o 2% więcej niż w ubiegłym roku. Fakt, że coraz więcej ludzi zaczyna interesować się segregacją, stara się wytwarzać mniejsze ilości plastiku, rzuca pozytywne światło na przyszłość w zakresie produkcji odpadów.

Niestety wciąż jednak jest to jeden z głównych problemów, ponieważ nie ma gdzie ich przechowywać, a to ciągnie za sobą kolejne konsekwencje – wzrost kosztów za wywóz śmieci, niechęć ludzi i szukanie przez nich alternatywnych sposobów na pozbywanie się ich. Jak można to zmienić? Chociażby regularną segregacją, zwracaniem uwagi na to, co i w jakich ilościach się kupuje. Świadome zakupy mogą bardzo pomóc temu zagadnieniu, chociażby przez używanie toreb materiałowych, czy niekupowanie na zapas. W ten sposób odrzucimy ryzyko, że coś się zepsuje i będzie trzeba to wyrzucić, ograniczy to nie tylko ilość wytwarzanych odpadów, ale również rachunki.

Konsekwencje nadmiaru odpadów

Produkcja odpadów jest nieunikniona. Jeżeli nie gospodaruje się nimi prawidłowo, nadmiar śmieci będzie bardzo niekorzystny dla środowiska. Przyczyniają się one do zanieczyszczania powietrza, zbiorników wodnych, wpływają także bezpośrednio na ekosystem. Ze składowisk resztek uwalnia się silny gaz cieplarniany (metan), który powstaje w związku z przebywaniem na wysypiskach mikroorganizmów rozwijających się najlepiej w obecności między innymi papieru czy pozostałości po żywności.

Podczas transportu w celu utylizacji do środowiska dostają się szkodliwe substancje w postaci pyłu i dwutlenku węgla, a podczas spalania również wydzielają się gazy cieplarniane. Odpady wpływają na jakość życia bezpośrednio i pośrednio. Uwalniany metan i dwutlenek węgla przyczyniają się do zmian klimatycznych. Zanieczyszczona zostaje też gleba, na której uprawia się produkty roślinne, jak również wody śródlądowe, przez co w układzie trawiennym ryb, a więc i w ich mięsie znajdują się szkodliwe substancje.

Czy recykling to dobry sposób na zagospodarowanie odpadów?

Recykling to proces, którego głównym celem jest możliwość powtórnego wykorzystania materiałów, które zostały wyrzucone. Jest to właściwie jedna z głównych form ograniczenia ilości odpadów komunalnych, a przestrzeganie go stało się obowiązkowe. Za nieprawidłową segregację śmieci mogą obowiązywać kary finansowe. Śmieci powinny być segregowane zgodnie z trzema głównymi grupami:

Papier – wyrzuca się je do kontenera w kolorze niebieskim. Do papierów zalicza się takie produkty jak: opakowania z tektury, gazety, książki, zeszyty. Trzeba jednak uważać, ponieważ nie wszystko, co może wydawać się wykonane z tego materiału lub potocznie jest tak nazywane, faktycznie nim jest. Nie powinno wyrzucać się: kartonów po mleku i sokach, tapet, czy papierów, które powleczone są folią.

Plastik – w tym wypadku obowiązuje worek lub śmietnik w kolorze żółtym. Powinny znaleźć się tam między innymi: butelki po sokach, zakrętki, plastikowe reklamówki, folie, opakowania po szamponach czy płynach do mycia naczyń.

Szkło – wyrzuca się je do pojemników w kolorze zielonym. Nie powinno się wyrzucać do nich naczyń żaroodpornych, ceramiki, żarówek, reflektorów czy luster, z kolei jest to miejsce na takie odpady jak: szklane butelki po sokach, po alkoholu czy kosmetykach.

Segregacja obejmuje także inne produkty, takie jak resztki po obiedzie – powinny być wrzucane do pojemników na odpady zmieszane, z kolei wszelka roślinność ma swoje miejsce w brązowym kuble. Śmieci w postaci sprzętów RTV i AGD, czy stare meble wywozi się do specjalnych punktów.

Sposoby na ograniczenie wytwarzania odpadów

Każdy może przyczynić się do zmniejszenia zanieczyszczeń środowiska. Najpopularniejszym na to sposobem jest po prostu ograniczenie ilości produkowanych odpadów. Co można zrobić w tym kierunku? Podstawą będzie kupowanie tyle, ile naprawdę jest potrzebne. Robienie zakupów na zapas może skończyć się tym, że większość żywności zostanie wyrzucona, bo się zepsuje. W tym wypadku zasada częściej, ale mniej, będzie miała dobre zastosowanie. Dodatkowo zamiast decydowania się na plastikowe, jednorazowe reklamówki, warto zaopatrzyć się w materiałowe torby. Wykazują się większą wytrzymałością, łatwo utrzymuje się je w czystości i są przyjazne środowisku, ze względu na swoją wielorazowość.

Tak samo jest innymi produktami, na przykład z napojami. Plastikowa butelka, nawet poddana recyklingowi, nie może być wykorzystana ponownie w tej samej postaci, musi zostać przetworzona, natomiast butelka szklana, może być użyta jeszcze nawet 15 razy. Obecnie bardzo popularne stają się sklepy zero waste, gdzie oprócz jedzenia kupi się także kosmetyki. Produkty sprzedawane są w szklanych opakowaniach lub na wagę. Dobrą opcją jest to, że do takiego punktu można przyjść z własnym pudełkiem wielorazowym i właśnie w nim kupować wybrane artykuły. W przypadku wyrobów innych niż żywność warto zastanowić się, czy jeśli coś się zepsuje, nie lepiej będzie to po prostu naprawić, zamiast od razu wyrzucać. Elektro odpady są trudne w utylizacji i często trafiają w całości na wysypiska, a danie im drugiego życia nie kosztuje zbyt wiele wysiłku.