Nadrzędnymi celami każdej działalności biznesowej są stały rozwój oraz powiększanie zysków. Sposobów na zrealizowanie tych założeń może być wiele i zawsze należy dostosowywać je do realiów konkretnej działalności gospodarczej. Są jednak pewne wytyczne, które pozwalają zwiększyć szanse na ostateczny sukces w tym zakresie. Wśród nich należy wymienić m.in. efektywne planowanie zasobów przedsiębiorstwa, które w języku angielskim występuje pod pojęciem „enterprise resource planning” (w skrócie ERP). Obecnie skuteczną realizację tej metody wspierają coraz nowocześniejsze systemy informatyczne. Informatyka w produkcji to już standard. Trudno sobie bez niej wyobrazić funkcjonowanie współczesnego przedsiębiorstwa, które chce utrzymać wysoką konkurencyjność na rynku. Cyfrowa transformacja produkcji daje znaczącą przewagę i nie warto tego aspektu lekceważyć. Tymczasem nowoczesny system ERP umożliwia zarządzanie przedsiębiorstwem na niespotykanym wcześniej poziomie.

Definicja ERP

Czym jest system ERP? W największym uproszczeniu to rodzaj oprogramowania, którego zadaniem jest planowanie zasobów przedsiębiorstwa oraz wspomaganie występującej w nich automatyzacji. Systemy ERP stanowią zatem odpowiedź na zachodzące w organizacji przemiany. W rzeczywistości służą jednak do kompleksowego zarządzania i sprawowania kontroli nad firmą oraz mających w niej miejsce procesami. W jaki sposób działają systemy ERP i jak są zbudowane? Całość składa się z modułów (aplikacji), które koncentrują się na różnych obszarach istotnych dla funkcjonowania biznesu. Dobiera się je do potrzeb i charakterystyki konkretnego przedsiębiorstwa. Zazwyczaj są to: produkcja, finanse i księgowość, kadry i płace, marketing, magazyn, zaopatrzenie, handel, logistyka, serwis, obsługa klienta. Integracja obszarów biznesowych jest tu możliwa dzięki zastosowaniu rozwiązania, jakim jest jedna baza danych. Jej zadanie to gromadzenie danych oraz wszystkich informacji kluczowych dla funkcjonowania firmy. Z tego też powodu ERP jest czasem określany mianem systemu rejestracji danych przedsiębiorstwa. Jedna baza danych dla wszystkich obszarów gwarantuje spójność i zwiększa wiarygodność informacji. Oprogramowanie ERP pozwala zatem na ich faktyczną integrację.

Historia i rozwój systemów ERP

Systemy klasy ERP wywodzą się bezpośrednio od swoich poprzedników MRP. To skrót od angielskiego „Material Requirements Planning”, co oznacza planowanie zapotrzebowania materiałowego. Początki tego typu aplikacji miały miejsce już w latach 60. XX w. Wspomagały one przede wszystkim decyzji w zakresie gospodarki magazynowej i potrzeb materiałowych. Systemy planowania zasobów stopniowo rozbudowywano i udoskonalano. W pewnym momencie stały się standardem. Zastosowanie oprogramowania ERP obecnie nikogo już nie dziwi i jest oczywiste. Nie zawsze jednak tak było. Z upływem lat sprzęt do systemu ERP wzbogacano o kolejne przydatne w przedsiębiorstwie funkcje, które obejmowały następny obszar biznesowy. Dzięki temu zarządzanie zasobami stało się łatwiejsze. Tak narodził się ostatecznie w latach 90. XX w. standard ERP, który również rozwijano dodając kolejne moduły. Obecnie coraz częściej to spójna całość będąca zbiorem funkcjonalności bez podziału na aplikacje. Systemy zarządzania ERP znajdują zastosowanie we wszystkich branżach i wciąż są rozwijane o kolejne opcje. Wykorzystywane są w tym celu najnowsze technologie i rozwiązania – model chmury, uczenie maszynowe czy sztuczna inteligencja. Dzisiejsze systemy ERP oferują więc możliwości, jakich dawniej nie rozważano nawet teoretycznie. Można spodziewać się, że to jeszcze nie koniec. Ewolucja systemów ERP wciąż będzie kontynuowana.

Współczesne systemy ERP w przedsiębiorstwach służą przede wszystkim uporządkowaniu występujących w nich procesów. Środkiem do celu jest w tym przypadku ujednolicenie rozwiązań informatycznych. Z tego też powodu zastosowanie dotyczące systemów ERP pomoże i ma sens w każdej działalności, w której informatyka wspiera zarządzanie procesami. Praktycznie dla wszystkich przedsiębiorstw istnieje możliwość dedykowania systemu w zależności od potrzeb. Nic nie stoi też na przeszkodzie, aby doposażyć go o kolejne moduły ERP oraz je odpowiednio skonfigurować. Zintegrowane systemy zarządzania firmą to rozwiązania dla biznesów, które mają na celu rozwijać oraz optymalizować wewnętrzne procesy dla wzrostu konkurencyjności rynkowej. Korzysta z nich wiele przedsiębiorstw produkcyjnych m.in. w branży spożywczej, motoryzacyjnej, meblowej, metalowej, elektronicznej, odzieżowej, ale także w działalnościach usługowych. Wszędzie tam okazuje się potrzebne wdrożenie systemu ERP. Czasem wręcz jest to nawet konieczne. Zastosowanie ERP w branżach produkcyjnych stało się niezbędne. Jest wręcz czymś naturalnym. Budowa modułowa oraz elastyczność sprawia, że współczesne systemy ERP wysokiej klasy znajdują zastosowanie w większości jednostek gospodarczych bez względu na profil ich działalności czy wielkość prowadzonego biznesu.

Najważniejsze korzyści z wdrożenia systemu ERP

Odpowiednio wdrożone systemy ERP dla firm są w stanie w znaczący sposób usprawnić pracę i zwiększyć jej efektywność. To w konsekwencji pozwala zoptymalizować koszty funkcjonowania przedsiębiorstwa, dać mu rozwój oraz podnieść jego konkurencyjność. W obecnych realiach cyfryzacja i inteligentna automatyzacja staje się więc nieunikniona, aby sprostać coraz większym wymaganiom rynku. W takich sytuacjach okazuje się, że jest potrzebny ERP. Bez niego trudno o realizację niektórych założeń. Czasem nawet jest to niemożliwe. Oczekiwania względem ERP bywają duże. Są one jednak w pełni uzasadnione. Nie ma wątpliwości, że systemy klasy ERP niosą za sobą wiele korzyści dla firm, które zdecydowały się na ich wdrożenie. Wśród tych najważniejszych i najbardziej oczywistych zalet należy wymienić:

• Szybki i bezproblemowy dostęp do informacji – integracja zasobów przedsiębiorstwa za pomocą aplikacji oraz wykorzystanie jednej i spójnej bazy danych przez oprogramowanie ERP pozwala na bezpośrednie oraz niemal błyskawiczne dotarcie do kluczowych w konkretnym momencie szczegółów. Są one podawane w czasie rzeczywistym i mogą dotyczyć kosztów, przestojów, dokładnej lokalizacji towaru w magazynie, statusu umowy czy nawet ewentualnych reklamacji. Wiąże się z tym również digitalizacja danych. System zintegrowany ogranicza więc w znaczący sposób papierowe archiwa. To przekłada się także na oszczędność powierzchni. Zastosowanie ERP w branżach wymagających rozbudowanej dokumentacji przyniesie niemal natychmiastowe rezultaty.

• Znacznie szybsze podejmowanie decyzji – bezpośredni dostęp do pełnej wiedzy na temat funkcjonowania przedsiębiorstwa oraz prognoz pozwala zwiększyć trafność oraz przyspieszyć działanie na etapie procesu decyzyjnego. Kontrola i zarządzanie firmą stają się skuteczniejsze. To niezwykle mocne strony systemu ERP. I dotyczy to praktycznie wszystkich obszarów oraz kluczowych czynności dokonywanych w firmie.

• Oszczędność czasu – według wszystkich analiz, większość systemów ERP pozwala na znaczące oszczędności w tym parametrze na każdym z etapów produkcji, a także sprzedaży czy magazynowania. To również przyspieszenie wymiany informacji oraz raportowanie poprzez skrócenie kanałów komunikacji. Zyski na czasie od momentu wdrożenia są wręcz niewiarygodne. To punkt, gdzie szczególnie widać znaczenie ERP dla przedsiębiorstwa.

• Wzrost efektywności – szczegółowo analizowane dane przedsiębiorstwa pozwalają zidentyfikować ewentualne problemy i słabe punkty w procesie produkcyjnym. System ERP umożliwia takie działania. Na tej podstawie da się zastosować korekty i zoptymalizować funkcjonowanie poszczególnych etapów procesu produkcyjnego. Możliwość dostosowania parametrów, integracji z innymi aplikacjami i konfiguracji pod potrzeby danej firmy to kolejne mocne strony systemu ERP. Inteligentna automatyzacja w zasadzie eliminuje występowanie przypadkowych błędów. To wszystko przekłada się bezpośrednio na efektywność, ale system ERP pozwala również w bezpieczny sposób zwiększyć w razie potrzeby wielkość produkcji.

• Obniżenie i optymalizacja kosztów – ma to bezpośredni związek ze wzrostem wydajności, na który oddziałują m.in. precyzyjne planowanie produkcji, właściwe zaopatrzenie materiałowe czy automatyzacja powtarzalnych czynności. Można również zaobserwować wpływ systemu ERP na oszczędność nakładów oraz zminimalizowanie ryzyka kosztownych usterek maszyn realizujących zadania.

• Zwiększenie mechanizmów kontroli – dotyczy to wielu aspektów począwszy od dostępu do dużej liczby danych z różnych obszarów funkcjonowania firmy, a zakończywszy na zwiększeniu jakości w tych aspektach dla wszystkich istotnych dziedzin mających wpływ na wydajność procesu. Znaczenie ERP nie podlega tu dyskusji. Pełna kontrola daje również dostęp do informacji z podziałem na poszczególne obszary działania. Zespół specjalistów wdrożenia ERP nie może o tym aspekcie zapomnieć.

Ewentualne minusy i zagrożenia

Wydaje się, że korzyści z systemu ERP przeważają nad minusami. Niemniej wielu przedsiębiorców obawia się, że wybrane rozwiązanie technologiczne okaże się nieodpowiednie dla danej firmy oraz rodzaju prowadzonej przez nią działalności. To w końcu niełatwe zadanie dostosować system ERP do otoczenia biznesowego. Stąd tak istotna jest dokładna analiza potrzeb przedsiębiorstwa oraz właściwy wybór technologicznego partnera wdrożeniowego. Ewentualne ograniczenia systemu ERP mogą rzutować na działalność. Ostrożność czasem bywa więc wskazana. Porządny i kompletny system ERP ma również podatność na rozwój oraz rozbudowę o kolejne moduły. Można to działanie wykonywać w miarę pojawiania się nowych potrzeb ze strony organizacji. Niektórzy przedsiębiorcy obawiają się jednak, że koszt posiadania ERP i jego modernizacji może być w przyszłości zbyt wysoki. Zmiana wymaga także odpowiedniej dojrzałości organizacyjnej oraz kultury firmy. Systemy ERP stanowią więc pewne wyzwanie dla niektórych biznesów. Zrozumienie i akceptacja dla nowych rozwiązań powinna być poprzedzona przygotowaniem pracowników do sprostania przyszłym realiom pracy. To bardzo istotne, aby ich nastawienie do implementacji było pozytywne. Niektóre obawy dotyczące systemów ERP mogą być bowiem w pełni uzasadnione. Trzeba również pamiętać o tym, że modernizacja wymaga odpowiednich zasobów. Dotyczy to zarówno budżetu pozwalającego na sfinansowanie nowoczesnych rozwiązań, jak również wysokiej klasy zasobów sprzętowych, do których trzeba dostosować system ERP. To także nie lada wyzwanie. Systemy ERP wymagają dopasowanych komputerów, serwerów, różnego typu urządzeń mobilnych czy drukarek. Bez tego nie będą w stanie w pełni realizować swoich funkcji. Sprzęt do systemu ERP  musi być przy tym niezawodny. Korzyści z automatyzacji nie mogą zostać zaprzepaszczone przez ewentualne awarie powodujące przestoje. Trzeba pamiętać również o tym, że konieczne okaże się oryginalne i kompatybilne oprogramowanie klasy ERP. Wszystko musi ze sobą współgrać. Zastosowanie oprogramowania ERP wymaga jednak oczywiście też osób z odpowiednią wiedzą w zespole.

Na co zwrócić uwagę przy wyborze systemu ERP?

Wybór i zamówienie systemu ERP oraz jego poszczególnych funkcjonalności zdecyduje o przyszłości firmy. Dlatego tak istotne jest, aby zmianę tę przeprowadzić w sposób właściwy. Zanim zapadnie decyzja, jaki moduł systemu ERP wybrać dla firmy, należy przygotować organizację na zmiany, które mają w niej nastąpić. Do tego zadania trzeba podejść sumiennie. To często moment trudniejszy niż późniejsze wdrożenie systemu systemu w przedsiębiorstwie. Na początek warto więc określić obszary, które zostaną objęte zmianą, a także konkretne oczekiwania względem ERP. Ważne jest również ustalenie budżetu na implementację, aby wprowadzane rozwiązania były do niego dostosowane. Wyznaczone wyzwania dla systemów ERP muszą być możliwe do realizacji. Trzeba również rozplanować przeorganizowanie firmy, w tym stworzenie nowych stanowisk pracy, a także stworzyć harmonogram działań wdrożeniowych. Dopiero w tym momencie należy wybrać najlepszy system ERP dedykowany dla konkretnej organizacji. To jednak nie wszystko. Równie istotny jest wybór solidnego partnera wdrożeniowego, który odpowiedni system ERP oferuje na rozsądnych i korzystnych warunkach. Doświadczenie ma tu znaczenie. Zespół do wdrożenia ERP powinien mieć odpowiednią wiedzę i umiejętności. Na co należy zwrócić szczególną uwagę rozważając konkretne rozwiązania? Cena nie powinna być tu głównym aspektem. To nie ona bowiem przekłada się na faktyczną wartość systemu ERP dla przedsiębiorstwa. Szczególne znaczenie mają następujące kwestie:

Funkcjonalność

Zintegrowany system informatyczny zarządzania firmą musi być dostosowany do jej konkretnych potrzeb oraz oczekiwań. W tym punkcie warto również wziąć pod uwagę, czy możliwa jest integracja z ERP w odniesieniu do wykorzystywanych już systemów. Ważna jest również szybkość działania oraz niezawodność. Każda firma potrzebuje systemu ERP, który cechuje podatność na znaczną rozbudowę w przyszłości. Niemniej istotny jest także przyjazny i intuicyjny dla użytkownika interfejs. Każdy system ERP ma swoje indywidualne cechy, które należy dopasować.

Konkretne rozwiązania proponowane przez system oprogramowania ERP

Dużo opcji w wersji podstawowej, dedykowanie do branży i możliwość personalizacji – to w zasadzie podstawa. Warto jednak wziąć też pod uwagę konkretne funkcje, elementy czy cechy systemu ERP. Wymienić tu można np. aplikację mobilną zintegrowaną z systemem, zgodność z używanym oprogramowaniem, możliwość stosowania online i offline, odpowiednią ochronę przed wirusami oraz atakami hakerskimi. Stabilność i bezpieczeństwo w systemach ERP to punkt, którego nie wolno zlekceważyć.

Wsparcie serwisowe

To dotyczy przede wszystkim wyboru firmy implementującej system oprogramowania ERP. Bezwzględnie musi ona gwarantować właściwe jego dostosowanie do funkcjonowania danej organizacji, ale również stałe wsparcie powdrożeniowe w przypadku ewentualnych awarii. Obejmuje to również bieżące konsultacje z ekspertami. Systemy ERP wymagają zwykle również aktualizacji lub rozbudowy. Dlatego wybierając partnera wdrożeniowego warto wziąć pod uwagę jego doświadczenie oraz opinie dotychczasowych klientów. Zespół specjalistów wdrożenia ERP powinien być zawsze w pogotowiu, aby służyć pomocą.

Czas wdrożenia systemu ERP

Wdrożenie systemu ERP to wspólne działanie klienta oraz firmy wdrożeniowej. Proces ten złożony jest z kilku etapów. Wymienić tu należy: przedwdrożeniową analizę wymagań i oczekiwań, stworzenie wizji rozwiązań wraz z harmonogramem realizacji, konfigurację systemu do potrzeb klienta, szkolenia przeprowadzane na wersji testowej, sprawdzenie systemu ERP czy ewentualne dostosowanie wersji wstępnej do potrzeb firmy. Dopiero wtedy następuje faktyczne wdrożenie. Czas na realizację tych zadań, a co za tym idzie czas wdrożenia ERP, może być różny i jest zależny od wielu czynników. Wszystkie warto wziąć pod uwagę. Wśród nich wskazać można wielkość firmy, branżę, liczbę użytkowników systemu, zakres zmian czy cele wdrożenia systemu ERP. Nie jest to łatwy okres dla przedsiębiorstwa. Dlatego realizację poszczególnych etapów należy przeprowadzać w taki sposób, aby nie zakłócać jego prawidłowego funkcjonowania. Ile zatem zazwyczaj trwa wdrożenie ERP? Niestety nie da się tego precyzyjnie określić. Wiele zależy nawet od sprawności, jaką wykazuje się zespół do wdrożenia ERP. Wdrożenie systemu w przedsiębiorstwie może zatem potrwać kilka tygodni, ale bardziej prawdopodobne jest jednak, że potrwa kilka miesięcy. W niektórych przypadkach prace wdrożeniowe mogą jednak zakończyć się nawet po upływie 12-18 miesięcy. Dlatego tak istotne, aby wybrać najbardziej właściwy moment na zmiany przeprowadzane w firmie. Bywa jednak często, że to pojawiające się i powtarzające problemy z niewydajnością w organizacji decydują, iż nadchodzi czas wdrożenia ERP. Taka sytuacja będzie miała miejsce prędzej czy później w rozwijającym się przedsiębiorstwie. Wtedy, aby utrzymać konkurencyjność, jest potrzebne wdrożenie systemu ERP. Niestety pewne straty z opóźnień trudno nadrobić. Dlatego warto wdrożyć dostosowany system ERP z odpowiednim wyprzedzeniem.

Koszt wdrożenia ERP w firmie

System informatyczny ERP to inwestycja, która w swym założeniu powinna się zwrócić, a z czasem mieć wpływ na generowane przez firmę większe zyski. Zwrot z inwestycji w ERP może nastąpić w różnym czasie. To zależy oczywiście także od poniesionych na wstępie nakładów finansowych. To, ile kosztuje wdrożenie ERP, przełoży się na jego funkcje. Przy czym nie zawsze najdroższa opcja będzie najlepsza dla danej firmy. Faktyczna wartość sytemu ERP przejawia się w jego skuteczności w konkretnym środowisku. Odpowiednie dopasowanie przełoży się na szybszy zwrot poniesionych wydatków. Ile zatem kosztuje wdrożenie systemu ERP? Może być ono dostosowane do określonego budżetu, a następnie obejmować wprowadzane stopniowo kolejne moduły. Końcowy koszt systemu ERP jest oczywiście zależny od wielu czynników. I znowu pod uwagę należy wziąć wielkość firmy, zakres wykonywanych działań czy zaawansowanie oprogramowania. Nie bez znaczenia jest też integracja z ERP dotychczasowych aplikacji firmowych. Istnieją jednak pewne elementy mające wpływ na cenę realizacji, które można wyszczególnić. Finansowanie systemu ERP obejmuje koszty licencji, infrastruktury, wdrożenia i serwisowania, szkoleń oraz utrzymania. Warto to wszystko wziąć pod uwagę planując realizację. Co istotne, da się za to oszacować dosyć precyzyjnie zwrot z inwestycji w system ERP w odniesieniu do konkretnej firmy. Ważne jest jednak na wstępie precyzyjne określenie celów. Istnieją przy tym różne modele zakupu systemu ERP dla własnej działalności gospodarczej. Pierwsza opcja to zakup ze środków własnych, ale możliwy jest również leasing lub pozyskanie dofinansowania zewnętrznego, np. poprzez dotację Unii Europejskiej. Coraz częściej pojawiają się również opcje zakupu abonamentu na kompletny system ERP w chmurze obliczeniowej (tzw. model ASP – Application Service Provider) albo uiszczanie opłat proporcjonalnych do stopnia faktycznego wykorzystania możliwości, jakie daje konkretne oprogramowanie ERP (tzw. model SaaS – Software as a Service). W przyszłości zapewne pojawią się także inne rozwiązania w tym zakresie. Finansować zakup systemu ERP można obecnie na wiele sposobów. Warto więc dobrać odpowiedni dla siebie. Coraz częściej realne posiadanie systemu ERP nie jest więc nawet konieczne, aby go faktycznie używać.

Przykłady systemów ERP

Warto również zauważyć, że rynek systemów ERP można podzielić na trzy główne segmenty. Kryterium jest tu wielkość biznesu. Są to zatem: nowoczesne systemy ERP dostępne dla korporacji, dla średnich i dużych przedsiębiorstw, a także dla małych i średnich firm. Dzięki temu łatwiej poszukiwać propozycji dedykowanych do naszej działalności gospodarczej pod względem zakresu funkcji czy budżetu. Na rynku dostępne są liczne zaawansowane systemy ERP dla firm od zagranicznych dostawców. Warto również przyjrzeć się jednak rozwiązaniom polskich producentów. Za każdym razem wybór systemu ERP firmy należy odpowiednio przemyśleć. Kluczowe znaczenie mogą tu mieć szczegóły. Na pierwszy plan warto wysunąć faktyczne możliwości systemu ERP do zastosowania w konkretnej firmie i korzyści wynikające z jego wdrożenia. Nie zawsze jest to bowiem takie oczywiste. Dzisiejsze systemy ERP oferują wiele przydatnych funkcji. Może jednak okazać się, że nie wszystkie będą pasowały do danego typu działalności. Badania pokazują, że także w Polsce coraz więcej przedsiębiorstw stosuje zaawansowane programy ERP w codziennej pracy. Mniej i bardziej zaawansowane. Oczywiście analizy sprzedażowe potrafią wskazać najpopularniejsze systemy ERP dostępne na krajowym rynku. W większości to produkty od uznanych firm. W gronie tych najchętniej używanych warto wymienić system Softlab ERP, Subiekt GT oraz Subiekt Nexo Pro. Są też Comarch ERP Optima czy Streamsoft. Niektórzy użytkownicy chwalą sobie bardzo system ERP HermeSQL. Inni wybiorą WAPRO Mag. Jeszcze inni zdecydują się na system Symfonia ERP. Także system ERP Microsoft Dynamics ma swoich zwolenników. To tylko wybrane propozycje. Wybór systemu ERP firmy na pewno nie jest więc łatwy. Jednocześnie to kluczowa decyzja. Powinno poprzedzić ją porównanie systemów ERP pod kątem funkcjonalności przydatnych dla konkretnego biznesu. To niezwykle istotne. Może bowiem się okazać, że najpopularniejsze systemy ERP nie sprawdzą się w danej firmie.

Podsumowanie

Liczba obszarów i branż, w których sprawdza się sgunsystem ERP, dowodzi skuteczności i uniwersalności tego rozwiązania. Informatyka w produkcji odgrywa coraz większą rolę. Dlatego niektórzy określają ERP jako „centralny system nerwowy nowoczesnego przedsiębiorstwa”. Jest w tym  dużo prawdy. System ERP pozwala bowiem zintegrować ze sobą wszystkie obszary, które pozostają niezbędne do sprawnego i skutecznego zarządzania biznesem w realiach dużej konkurencyjności. W obecnym świecie to coraz częściej warunek niezbędny do dalszego rozwoju organizacji. Korzyści z systemu ERP dla użytkowników są oczywiste. Przy czym wdrożenie za każdym razem należy przeprowadzić w sposób rozsądny i przemyślany. Na szczęście finansowanie systemu ERP można dostosować do możliwości własnego przedsiębiorstwa. Efektywność i skalowalność biznesu wymaga najnowocześniejszych technologii. Tymczasem opcje oraz funkcje systemów ERP będą stale rosły. Już obecnie można zauważyć kierunek dalszego rozwoju. Zaawansowane systemy ERP to przede wszystkim wykorzystanie w większym stopniu Internetu rzeczy (IoT) oraz sztucznej inteligencji. Nie można zapomnieć również o dalszej integracji pionowej oraz jeszcze bardziej znaczącym dostosowywaniu aplikacji do indywidualnych potrzeb klientów. Stąd coraz częściej system ERP w chmurze obliczeniowej też już nikogo nie dziwi. Wiele wskazuje też na to, że kolejnych zwolenników będzie zyskiwał mobilny system ERP. Można przy tym spodziewać się dalszego rozwoju tej technologii, bo cyfrowa transformacja w produkcji tego wymaga. Ewolucja systemów ERP jest kontynuowana. Coraz częściej przybiera ona jednak postać rewolucji. Nowoczesne systemy ERP zapewnią w przyszłości rozwiązania, jakich obecnie nawet nikt nie jest w stanie sobie wyobrazić. Jednego możemy być pewni. Wyzwania dla systemów ERP będą coraz większe. Rozwój technologii pozwoli jednak na realizację nowych zadań. Ograniczenia systemu ERP zostaną stopniowo zniwelowane. Nierealne dziś stanie się możliwe, ale musi zostać poprzedzone inwestycjami. Całkowity zysk okaże się jednak większy niż koszt posiadania ERP. Pewna kwestia nie ulega przy tym wątpliwości. Im systemy będą bardziej zaawansowane obejmując kolejne obszary działań, tym zwrot z inwestycji w ERP stanie się także bardziej oczywisty.

Źródła:
https://www.comarch.pl/erp/co-to-jest-system-erp-faq/
https://www.streamsoft.pl/systemy-erp/?gad_source=1&gclid=Cj0KCQiAuqKqBhDxARIsAFZELmLE2YOpBPr7avRRJDkDbnj4eJkID0YBuVB5mh7h9Y_2BEHRJ6B5LNMaAtd4EALw_wcB
https://nowoczesny-przemysl.pl/prod-w-przemysle-z-chmurowym-systemem-erp/
https://humansoft.pl/system-erp/
https://www.top10erp.pl/
https://www.nmierp.pl/system-erp/
https://www.sellintegro.pl/blog/jaki-wybrac-najlepszy-system-erp-dla-swojej-firmy
https://l-systems.pl/systemy-erp/
https://symfonia.pl/erp
https://www.top10erp.pl/
https://www.sap.com/poland/products/erp/what-is-erp.html
https://www.streamsoft.pl/systemy-erp/
https://mfiles.pl/pl/index.php/System_ERP
https://sedkomp.com.pl/blog-ekspercki/przyklady-systemow-erp/
https://www.erp-view.pl/artykuly-erp/30610-jak-wybrac-system-erp-w-2023-roku.html
https://www.sellintegro.pl/blog/co-to-jest-i-do-czego-sluzy-system-erp
https://optimakers.pl/co-to-jest-system-erp/
https://leanactionplan.pl/ranking-erp/